il Tramonto

Een wijnproeverij bij wijnhuis ‘i Magredi’ in het kleine dorpje Domanins. Een familiebedrijf wat ooit begon met appels en peren, maar nu meer dan 50 hectaren wijnranken runt.

Door onze verhuizing naar Camino al Tagliamento hebben we er op korte rijafstand een nieuw wijngebied bijgekregen, aan de westkant van de meest natuurlijke rivier van Europa, de Tagliamento. Het is het gebied grenzend aan de Veneto. Deze keer hebben we een afspraak gemaakt met I Magredi in het dorpje Domanins.

De naam Magredi komt van ‘magredo’ het Friulaans voor ‘terra magra’ mager land, d.w.z. dor en arm aan water door de aanwezigheid van stenen.

Eigenlijk hadden we dit wijnhuis per toeval ontdekt toen we enige weken geleden een kerktoertje maakten. Op dagen dat het 38 graden aantikt kun je een paar dingen doen: de hele dag boodschappen doen in koele supermarkten totdat de creditcard gaat sputteren, zwemmen totdat je vel eruit ziet als bij een oud verschrompeld opaatje, of de auto instappen en gaan toeren. In een airco-gekoelde auto wel te verstaan. Over het algemeen zijn kerken de enige nog enigszins doenbare gebouwen, al praat je als het al 2 maanden lang 35 plus is – over relatief – ten opzichte van de buitentemperatuur – koel. Een kerk met 30 graden voelt toch nog net even minder warm aan dan lopend op het kerkplein in de zinderende zomerzon. En de rijke Katholieke kerken hebben je naast de ‘koelte’ ook veel interessante kunst te bieden!

Een andere optie is het bezoeken van wijnboeren. Bij wijnboeren in ‘la cantina’ tref je veelal een koele productielijn aan. De wijnen mogen niet te warm worden anders krijg je een foute gisting. Maar iedere dag een wijnproeverij? Dan kun je meteen een afspraak maken bij de AA.

Wijnveld in de vorm van hun logo

Ons bezoek startte buiten met een bezoek aan een eyecatcher, een wijnveld in de vorm van een cirkel waarin alle wijnranken van binnen naar de buitenkant van de cirkel staan. Dit is een verwijzing naar het logo van I Magredi. Het is een multifunctioneel wijnveld. Enerzijds is dit veld bedoeld voor evenementen, concerten en andere bijeenkomsten. Anderzijds is het een soort proefveld. De wijnranken hebben allemaal een andere positie ten opzichte van de zon dus kan de oenoloog ervaring opbouwen welke positie het meest rendeert.

Anna, verantwoordelijk voor de PR en marketing voor evenementen en proeverijen, vertelde met enthousiasme over haar werkgever. Wel liet ik merken dat we de website van voor tot achter gelezen hadden en het verhaal al kenden, maar ja ….. het verhaal ook nog een keer te horen is niet direct een straf. Het is goed voor onze Italiaanse taalkennis.

Zij bracht ons van de wijngaard naar de enorme open hal waar men druk bezig was om de druiven te persen, ja, ja, de vendemmia is deze week gestart met de Pinot Nero, Pinot Grigio en de Glera (de Proseccodruif). Met 50 hectaren wijnvelden zijn dit grote hoeveelheden druiven, dat kun je je wel voorstellen. Gigantische bakken achter enorme trekkers reden af en aan, de verantwoordelijken druk gesticulerend dat we aan de kant moesten gaan, bang dat we onder de wielen zouden komen. Och, wat betreft aansprakelijkheden zijn de Italianen bijna net zo gek geworden als de Amerikanen, bang voor allerlei claims. Maar helaas weten wij uit ervaring al dat ‘de Italiaan’ er niet voor huivert om via een dure advocaat je een claim aan de broek te hangen.

We liepen dus al een half uurtje buiten. Ook tijdens dit deel onze rondleiding liepen straaltjes zweet onder ons strak gestreken overhemd omlaag om de rand van onze korte broeken te doorweken. De enorme inoxvaten stonden fier in de zon te branden. De oplettende lezer zal zich nu afvragen waarom dit delicate proces van persen niet binnen bij koelte plaatsvindt. Nou, I MAGREDI heeft maar liefst 300.000 kW aan zonnepanelen op de daken liggen (thuis hebben we slechts 6 Kw). Dat betekent dat ze een pers hebben die meteen koelt evenals alle blinkende stalen reuzen die dubbelwandig zijn en gekoeld worden met eigen opgewekte energie.

Niettemin, wij waren erg blij eindelijk naar binnen te mogen, naar de oude hal waar we de vaten aantroffen met rode wijnen. Hier was het prima uit te houden. Voor twee van de rijen troffen we amforen aan. “Hierin hebben we wijn zitten bestemd voor onze metodo classico millesimato, vertelde Anna ons!” Bestemd dus voor hun top-bubbelwijn.

De term “amfora metodo classico” combineert twee verschillende wijnbereidingstechnieken: amfora en metodo classico. Amfora: deze oude methode omvat het fermenteren en rijpen van wijn in kleivaten die amforen worden genoemd. Deze techniek staat bekend om het geven van unieke aardse en minerale kenmerken aan de wijn. Metodo Classico: Ook bekend als de traditionele methode of méthode champenoise, dit is het proces dat wordt gebruikt om mousserende wijnen zoals champagne te maken. Het gaat om een nagisting in de fles, waardoor de bubbels ontstaan. Het combineren van deze methoden kan resulteren in een mousserende wijn met een onderscheidend profiel, waarbij het traditionele bruisen en de complexiteit van metodo classico worden gecombineerd met de unieke smaken die de amfora geeft.

En nu dan ……… wijn proeven!

Uiteindelijk belandden we in de winkel annex proeflokaal. Sjaak, gewapend met zijn aantekenblok en de voorbereide vragen, begon al helemaal in zijn element te komen. “Denk eraan lieverd, als een wijn niet lekker is, gewoon uitspugen!” Ik kan het niet helpen, ik hou ook na 33 jaar zoveel van hem dat ik hem betuttel. Te veel alcohol drinken bij zulke hoge temperaturen is niet goed.

Dit wijnhuis heeft meerdere witte wijnen, maar we beperkten ons tot vier druivenrassen. De proeverij startte met een Friulano. Mijn vader dronk deze wijn vroeger als Tocaj. Maar zoals dat in de EU gaat, een land – in dit geval Hongarije – claimt deze wijnsoort en Italië had het nakijken. Ze noemden de wijn toen Tocaj-Friulano, genoemd naar onze regio, Friulië. Maar ook dat vonden de Hongaren niet goed. Dus heet de wijn die mijn vader vroeger – ik praat over de jaren zestig – als Tocaj dronk, nu FRIULANO. Een wijn met een mooie neus en een duidelijk aanwezig botertje bij de afdronk, gelijkend op de Chardonnay. Het is een wijn die geschikt is voor ieder moment van de dag en past bij (bijna) alle gerechten. Zo zegt de Friulaan dan ook heel trots in het Italiaans: “Con Tocaj, non si sbaglia mai!” Oftewel, met Tocaj (Friulano) kun je je niet vergissen.

Vervolgens proefden we de Chardonnay, de favoriet van Anna, met een mooi bouquet maar minder botertje dan de Friulano. Vreemd. Ik persoonlijk vind juist een ietwat vettige afdronk erg passend bij deze wijnsoort.

De Sauvignon mocht natuurlijk niet ontbreken. De geur die deze witte wijn over het algemeen flankeert wordt aangeduid met kattenpis. Een meer bloemrijke beschrijving van deze druivensap is ‘vlierbessenbloesem’. Je rook de Sauvignon zonder een negatief beeld te krijgen als je de eerste omschrijving zou hanteren. Een lichte wijn met eigen karakter.

Dan een van mijn favorieten, de Traminer. Niet denken aan de Gewürtztraminer uit de Elzas (Noordoost Frankrijk), maar aan de Italiaanse die veel droger is met een lichte nootgeur en dito smaak. Niet verkeerd.

Even een tussenstand gevend: alle vier lichte doch smaakvolle witte wijnen, makkelijk te drinken ook al vanwege het alcoholpercentage van 12,5%. Dus niet te zwaar. Alle wijnen 100% van één druivensoort en één jaar, dus niet versneden met andere druivenrassen en/of meerdere jaren. Mineraalrijk, want we zitten in de Grave van Friulië, een enorm kiezelrijk gebied tussen grote bergrivieren ingeklemd.

Tijd om een rode wijn te proeven, en eerlijk is eerlijk:  ik ben de BOB dus had ik bij de witte wijnen geregeld het glas geleegd in de spuugbak, de ‘spittoon’, om in ieder geval ook wat rode varianten te kunnen proeven.

We herstarten onze proeverij met de Refosco. Voluit ‘Refosco dal penuncolo rosso’ oftewel de Refosco aan het rode steeltje. Dit is een druif die alleen in Friulië (voluit Friuli Venezia Giulia) gecultiveerd mag worden, un’uva autoctona, een autochtone druif. Vaak is dit een robuuste wijn, prachtig donker van kleur en rijk aan smaken bijvoorbeeld bosvruchten, bramen. De Refosco van I MAGREDI daarentegen was licht van smaak, toegankelijk en zelfs een beetje ‘fris’ te noemen.

Wij wilden het bij twee rode wijnen houden echter nu was mijn belangstelling gewekt voor de Cabernet Franc, een rode wijn waarvan de smaakt wordt gekenmerkt door het ‘pepertje’ bij het proeven. Ook deze rode variant was licht en toegankelijk, zeker te drinken op allerlei momenten van de dag.

“Dan nu onze topper”, aldus Anna, “de Divinotello!” Een blend (vinaggio) van drie rode wijnen, de Merlot, Cabernet Sauvignon en de Raboso (een wijnras uit de Veneto), deels op hout gelagerd. De wijn vernoemd naar de vader van de huidige eigenaar Michelangelo Tombacco, die het oorspronkelijke boerenbedrijf is gestart: Otello! Eigenlijk een woordspelletje, want di vino als twee woorden betekent ‘van wijn’ maar als één woord betekent divino ‘goddelijk’ en de naam Otello er achter geplakt.

Deze laatste wijn was onze favoriet. Wow, zo uitgebalanceerd, evenwichtig van smaak. Met 13,5% echt niet te zwaar, door toepassing van de Raboso krijg je een bepaalde frisheid in de wijn. Natuurlijk is deze topper ietwat duurder maar we hebben hem wel op onze bestellijst gezet. “Lieverd, die moeten we thuis eens rustig proeven in combinatie met een lekker stuk rood vlees.” Hetgeen dan tevens de uitdaging inhoudt voor Sjaak om iets lekkers te gaan kokkerellen.

Met onze bestelling zat ons bezoek erop. We hebben niet alle soorten gekocht maar in ieder geval vier, los van deze laatste topper. Het smaakvol ingericht lokaal met prachtige massieve houten tafels (hele stukken boom) en geweldige grote en mooie foto’s van onder andere de berg Piancavallo – de hoogste bergketen van onze regio – die je vanaf hen kunt aanschouwen was eigenlijk te sfeervol om meteen te verlaten, daarom vroeg ik of ik toch nog hun bubbelwijn mocht proeven. Deze spumante – metodo classico ergo gelijkend op Champagne – is een wijn die zij in nauwe samenwerking met een van onze vrienden, Stefano Trinco, maken. Stefano is tevens voorzitter van de vereniging DOC Friuli. Dus een hele belangrijke wijndeskundige in onze Autonome regio FVG. Bovendien is Stefano de oenoloog en thans ook mede-eigenaar van een van de grootste en internationaal bekende Italiaanse wijnhuizen, Pittaro. Deze bubbelwijn, gemaakt van 100% Chardonnay, vond ik fantastisch. Perfecte bubbel, licht en fier sprankelend. De smaak uitmuntend. Helaas mocht ik die van Sjaak niet meer kopen maar ja, onze ‘wijnkelder’ zit meer dan vol sinds we niet meer zoveel drinken. Hoor ik je denken ‘thuis drinken’?

Dan heb je een beetje gelijk want we zijn na afloop inderdaad nog een wijntje gaan drinken bij een ander wijnhuis, alleen maar omdat we er een afspraak zijn gaan maken voor over 2 weken: een nieuwe wijnproeverij. Het blijft nog even een verrassing bij welk prachtig wijnhuis dit is…..

Oh ja, en aansluitend hebben we nog ook een rood wijntje gedronken bij onze overheerlijke pizza’s bij Ristorante pizzeria Savorgnan in ons dorp. Sjaak een prosciutto crudo en ik een tonno e cipolla!

Niet verkeerd zo’n uitstapje bij 37 graden, of wel dan?

Kom ook naar Friuli Venezia Giulia en geniet van de eigenheid van dit deel van Noordoost Italië, een deel waar relatief nog weinig toeristen zijn, waar je nog eerlijke prijzen hebt, ergo waar je nog waar krijgt voor je geld.

redactie: Ad Smets

Cantina I Magredi
Via del Sole, 15
33090 Domanins (Pordenone)
ITALY

[Show slideshow]